SCENARIO2040 Veelgestelde vragen

Tijdens het online event over SCENARIO2040 op 24 juni hebben kijkers verschillende vragen gesteld. Op deze plek geven we antwoord op deze vragen.

VRAGEN

Opzet scenariostudie

SCENARIO2040 kijkt heel erg naar de omgeving van de installatiebranche en ook op het online event van 24 juni werd daar aandacht aanbesteed. Waarom is dat? Antwoord »

Twee scenario’s

Techniek is in beide scenario’s van het grootste belang. Zie ik dat goed? Antwoord »

Ik herken me niet in alle beschreven onderdelen van de scenario’s en geschetste beelden. Hoe ga ik daarmee om? Antwoord »

Inhoudelijke vragen

Hoe denkt de branche aan de toenemende behoefte aan energie te voldoen? Is zon en wind voldoende? Antwoord »

Wat zijn voorbeelden van De-installeren? En hoe kan je dan rekening houden met de levensduur van producten / installaties? Antwoord »

Op pagina 8 van het rapport staat informatie over Deep sea mining. Dat is toch niet aan te bevelen?Antwoord »

Wie wordt de eigenaar van Big Data? Antwoord »

Hybride lesgeven is goed, maar wie (overheid/bedrijven) is verantwoordelijk voor de bekostiging? Antwoord »

Wat we nodig hebben is dat de loopbaanoriëntatie op het voortgezet onderwijs moet worden verbeterd. Want als die niet wordt verbeterd op het gebied van ‘werkexploratie’ en dus kennis van werk en kansen op werk, zullen docenten/ouders en jongeren niet goed weten of de kansen in deze sector ook bij hen kunnen passen. Nu kiezen veel jongeren algemene opleidingen, omdat ze niet goed geholpen worden en zo eigenlijk niet kiezen. Hoe ziet u dat? Antwoord »

De discussie over samenwerking beroepsonderwijs en bedrijfsleven is al jaren aan de gang. Begrijpen de partijen voldoende dat gerichte samenwerking een win-win situatie kan brengen? Hoe kan het (beroeps) onderwijs inspelen op 2040?? Wat is de uitdaging voor het onderwijs om de vak- professionals van “morgen” “vandaag” al mee te krijgen? De onderwijsstructuren en aanbod van het opleidingsaanbod zijn van belang. Hoe gaan we opleiden als de Gebouwde omgeving steeds meer een integratie is van Bouw, infra, Installatie, Elektro en ICT. Deze opleidingen zijn veelal nog gebaseerd op de arbeidsmarkt van gisteren.Antwoord »

Meisjes en vrouwen hebben een toekomst in de techniek. Wat wordt daar aan gedaan en wat moeten we nog meer doen? Antwoord »

Onderweg naar 2040

Hoe kan het kleinere installatiebedrijf SCENARIO2040 inzetten? Antwoord »

"Ja maar":  Is de "waarschuwer" een niet zinvolle rol?? Volgens mij is een team gebaat bij alle rollen van Belbin Antwoord »

Hoe krijg je een traditionele (top-down denken) opdrachtgever mee om “bottom up” te kijken? Antwoord »

Praktische vragen

Waar zijn het rapport, de filmpjes, de visualisatie, de powerpoint en het online event terug te vinden? Antwoord »

Mag ik de film, het rapport en alle andere zaken gebruiken binnen mijn eigen organisatie of op bijeenkomsten? Antwoord »

Is het mogelijk voor mijn bedrijf, organisatie, sector een aparte bijeenkomst te organiseren over SCENARIO2040? Antwoord »

 


ANTWOORDEN

Opzet scenariostudie

SCENARIO2040 kijkt heel erg naar de omgeving van de installatiebranche en ook op het online event van 24 juni werd daar aandacht aanbesteed. Waarom is dat?

Met het onderzoek dat gedaan is voor SCENARIO2040 is bewust gekeken naar een breder kader dan alleen de technische branche omdat de branche onderdeel is van een groter geheel. Maar natuurlijk is ook de technische sector zelf bevraagd en meegenomen in het onderzoek.

De invalshoek van het onderzoek was wat de impact van technologie zou kunnen zijn in de twee uiteindelijke scenario’s. En natuurlijk is de uitkomst dat de technische sector zeer betrokken zal zijn en onder meer de rol van enabler zal hebben.

 

Twee scenario’s

Techniek is in beide scenario’s van het grootste belang. Zie ik dat goed?

Dat klopt! Techniek (de toepassing van technologie) geeft richting aan onze ontwikkeling; nu en straks meer dan ooit! Het is alleen de vraag welk principe leidend is en hoe wij techniek zullen inzetten. Voor welk scenario of welke mengvorm zal gekozen gaan worden of waar zal de nadruk op komen te liggen? Op “de vlucht vooruit” of op de “green new deal”?

Techniek is daarbij niet het doel maar het middel. Voor de technische sector geldt, net als voor alle sectoren, dat er steeds meer in samenhang en samenwerking gedaan moet worden, gelijktijdig, in co-creatie, met focus op de gedeelde toegevoegde waarde in plaats van de focus op het eigen, directe rendement.

Ik herken me niet in alle beschreven onderdelen van de scenario’s en geschetste beelden. Hoe ga ik daarmee om?

De scenario’s zijn geschetste extremen, die uit zouden kunnen komen. De scenario’s geven niet per se de waarheid weer. Waarschijnlijker is het dat de werkelijkheid in 2040 een mengvorm blijkt te zijn.

Het gaat erom dat je erover nadenkt dat beide scenario’s ZOUDEN kunnen uitkomen en wat wij, jij, ik, ieder zou kunnen of moeten doen om daarop voor te sorteren. Dat kan je natuurlijk alleen doen als bedrijf maar ook samen, bijvoorbeeld binnen een brancheorganisatie of nog breder, tussen verschillende, samenwerkende sectoren.

Om het ondenkbare te zien moet je eerst het ondenkbare denken. Door scenario’s te maken worden onzekerheden expliciet gemaakt en kan worden gedacht buiten je eigen referentiekader.

 

Inhoudelijke vragen

Hoe denkt de branche aan de toenemende behoefte aan energie te voldoen? Is zon en wind voldoende?

In het rapport SCENARIO2040 zelf staat op blz. 15 en 16 een uiteenzetting.

De bestaande visie van de branche en opvolging daarvan is terug te vinden op de site van Techniek Nederland, specifiek op https://www.technieknederland.nl/kennisgebieden/techniek-en-markt/energie

Wat zijn voorbeelden van De-installeren? En hoe kan je dan rekening houden met de levensduur van producten / installaties?

Een voorbeeld in de huidige praktijk is dat materiaal en elementen uit gebouwen in de sloopfase worden ‘geoogst’. Kabelgoten worden bijvoorbeeld gedemonteerd en wederom verkocht. Dit is echter een voorbeeld van hergebruik. Bij de-installeren gaan we een stap verder door materialen, elementen en componenten te reguleren op maximaal waardebehoud zodra deze af- of toekomend zijn vanuit bijvoorbeeld de gebouwde omgeving.

Op dit moment zijn er geen echte praktijkvoorbeelden uit de technische sector, voor zover bekend. We spreken hier over een ontwikkeling die zich momenteel richting 2040 vormt. Momenteel wordt materiaal voornamelijk gesloopt en weggegooid omdat er geen of onvoldoende waarde is voor de eigenaar en/of de keten.

Wat kan worden benoemd, is dat De-installeren niet zozeer een product of dienst is, maar onderdeel van een circulaire installatie. Dit volledige proces van leveren van een installatie- performance, het onderhouden & beheren daarvan en vervolgens De-installeren zodra de performance wijzigt of niet meer gewenst is, vormt één geheel. In de praktijk wordt er dan gerefereerd aan businessmodellen zoals pay-per-use of circulair- value-management. Het is de verwachting dat er zich specialistische bedrijven zullen ontwikkelen op delen van het proces zoals De-installeren.

Op pagina 8 van het rapport staat informatie over Deep sea mining. Dat is toch niet aan te bevelen?

Het punt is dat het kan en dat het dus een mogelijk scenario is en dat het kan gaan gebeuren. De vraag is zeker of dat wenselijk is en insteek is dus dat we daarover na kunnen en moeten denken en stelling kunnen nemen hierin. En op basis daarvan beslissingen nemen, die voor ons, maar ook voor de generaties na ons goed blijken te zijn.

Wie wordt de eigenaar van Big Data?

Dat is inderdaad de vraag en een overweging die wij met elkaar moeten maken. Het is dus ook een keuze tussen de geschetste scenario’s. Regelgeving hierin is van groot belang waarbij eigenaarschap op zich al bij wet is vastgelegd.

Hybride lesgeven is goed, maar wie (overheid/bedrijven) is verantwoordelijk voor de bekostiging?

Er zijn op dit moment meerdere voorbeelden van hybride docentschap actief. De bekostiging vindt over het algemeen plaats tussen werkgever (onderneming en onderwijsinstelling) en werknemer en wordt vanuit ons O&O fonds ondersteund door tegemoetkomingen. Wil je meer weten? Kijk dan eens op deze pagina 

Wat we nodig hebben is dat de loopbaanoriëntatie op het voortgezet onderwijs moet worden verbeterd. Want als die niet wordt verbeterd op het gebied van ‘werkexploratie’ en dus kennis van werk en kansen op werk, zullen docenten/ouders en jongeren niet goed weten of de kansen in deze sector ook bij hen kunnen passen. Nu kiezen veel jongeren algemene opleidingen, omdat ze niet goed geholpen worden en zo eigenlijk niet kiezen.

Een goede loopbaanoriëntatie is inderdaad cruciaal voor een goede keuze. Als branche werken we op diverse manieren aan het voorlichten en promoten van de beroepen in onze branche. Zo werken we aan goed materiaal dat gebruikt kan worden in de voorlichting en zijn we actief in Platform Talent voor Technologie en nemen deel aan Vakkanjers https://vakkanjers.nl. We zijn ook actief in Betachallenge en Technasia. Belangrijk is daarbij dat bedrijven ook zelf betrokken zijn bij deze activiteiten, want hoe laat je nou beter zien wat het vak inhoudt en hoe een bedrijf werkt dan vanuit de bedrijven en vakmensen zelf.

We ondersteunen daarom ook in veel regio’s de “Sterk Techniek Onderwijs projecten” waar scholen en bedrijven samen werken aan de instroom en de praktijkscholing. https://jet-net.nl/

De technische sector is een vitale sector! Met techniek (de toepassing van technologie) en data heeft de sector een cruciale rol in het oplossen van onze maatschappelijk uitdagingen. Dit biedt grote kansen op het gebied van werkgarantie en persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden.

Meer weten: https://ptvt.nl/

De discussie over samenwerking beroepsonderwijs en bedrijfsleven is al jaren aan de gang. Begrijpen de partijen voldoende dat gerichte samenwerking een win-win situatie kan brengen? Hoe kan het (beroeps) onderwijs inspelen op 2040?? Wat is de uitdaging voor het onderwijs om de vak- professionals van “morgen” “vandaag” al mee te krijgen? De onderwijsstructuren en aanbod van het opleidingsaanbod zijn van belang. Hoe gaan we opleiden als de Gebouwde omgeving steeds meer een integratie is van Bouw, infra, Installatie, Elektro en ICT. Deze opleidingen zijn veelal nog gebaseerd op de arbeidsmarkt van gisteren.

De afstemming tussen onderwijs en bedrijfsleven is nooit af, en gelukkig maar. Techniek Nederland is vertegenwoordigd in het SBB (Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) om continu het ‘wat’ van de opleidingen af te stemmen. We proberen daarin te kijken naar kennis en competenties in voortdurend veranderende contexten. Want die context verandert in onze branche razendsnel. De vraag is voortdurend of dan ook de basiskennis en -vaardigheid in de opleidingen mee verandert. En wanneer dat zo is, veranderen we de inhoud van de opleidingen in Nederland.

Soms kan dat opgevangen worden door alleen een aanvullende opleiding, soms maken we nieuwe keuzedelen en soms moet een hele kwalificatie veranderd worden. Dat vakdisciplines meer integreren is evident. We hebben dit (tijdelijk) ondervangen door keuzedelen met basisvaardigheden op een andere vakdiscipline. We kijken momenteel ook naar het herzien van de kwalificatiedossiers.

CONNECT2025 en SCENARIO2040 bieden in aanvulling op het bovenstaande ook een leidraad naar de toekomst, waarbij geanticipeerd kan worden op ontwikkelingen en de sector en het onderwijs op tijd kunnen voorsorteren.

Meisjes en vrouwen hebben een toekomst in de techniek. Wat wordt daar aan gedaan en wat moeten we nog meer doen?

Helaas is het aandeel vrouwen in onze branche nog steeds schrikbarend laag. We proberen daar al jaren aan te werken en meiden naar onze branche te halen. Ieder jaar doen we mee aan Girls Day www.vhto.nl/activiteiten/girlsday/ waarbij meiden een kijkje kunnen nemen in technisch bedrijven. Ook maken we gebruik van rolmodellen in de branche. Kijk ook eens op www.vhto.nl/activiteiten/meer-meisjes-in-mbo-techniek/inspiratiebox/filmpjes-mbo-rolmodellen/

Het lage aantal beta opgeleide meiden is een landelijk probleem en we proberen met de overheid en andere technische branches, ook binnen het Platform Talent voor Technologie, hieraan te werken. Dat moet onder meer bereiken dat vrouwen een beter zicht krijgen op hun kansen in onze sector maar ook om de bedrijven in de sector te laten zien welke toegevoegde waarde vrouwen bieden aan hun bedrijven specifiek en de sector in het algemeen.

Sociale Innovatie is van wezenlijk belang om stappen te zetten. Techniek Nederland en haar partners beschouwen dit als essentieel. Zie het dossier op https://www.technieknederland.nl/kennisgebieden/personeel-en-organisatie/sociale-innovatie

Onderweg naar 2040

Hoe kan het kleinere installatiebedrijf SCENARIO2040 inzetten?

De invulling of inzet van SCENARIO2040 zal voor iedere organisatie, van groot tot klein, maatwerk zijn. Er zijn mogelijkheden om in afstemming aparte sessies over SCENARIO2040 te organiseren, gericht op kleinere bedrijven. Dit geldt natuurlijk ook voor bedrijven die vallen onder de categorie middelgroot of groot, of bedrijven die actief zijn op een specifieke markt.

Neem contact op met Terry Heemskerk, t.heemskerk@technieknederland.nl om de mogelijkheden te bespreken.

 "Ja maar":  Is de "waarschuwer" een niet zinvolle rol?? Volgens mij is een team gebaat bij alle rollen van Belbin.

Elke organisatie pakt het aan op haar eigen manier. Deze suggestie is waardevol en mogelijk. De rol van de ‘waarschuwer’ kan worden gezien als de ‘frisdenker’ die ons laat inzien dat we tijd moeten nemen om het volledig umfeld te aanschouwen.

Hoe krijg je een traditionele (top-down denken) opdrachtgever mee om “bottom up” te kijken?

Deze vraag is moeilijk in algemene zin te beantwoorden, want dat is afhankelijk van de betreffende organisatie, persoon, context. Enige suggesties kunnen zijn:

  • Voorbeelden laten zien met duidelijke toegevoegde waarde.
  • Kiezen van opdrachtgevers. Indien geen samenwerking, dan ook niet doorgaan.
  • Heel strak in het contract gaan zitten .
  • Als sector de problematiek benaderen, naast de 1 op 1 insteek.

Onder meer Caluwe biedt hier inzichten in. De cultuur van een organisatie, binnen een team en/of de verstandhouding met de markt en opdrachtgevers, is in de praktijk erg divers. Men moet goed  beseffen wat het gedachtegoed is om deze te wijzigen naar de gewenste situatie.

Praktische vragen

Waar zijn het rapport, de filmpjes, de visualisatie, de powerpoint en het online event terug te vinden?

Op www.scenario2040.nl is alle informatie terug te vinden en kunt u de documenten opvragen.

Directe vragen kunt u richten aan t.heemskerk@technieknederland.nl

Mag ik de film, het rapport en alle andere zaken gebruiken binnen mijn eigen organisatie of op bijeenkomsten?

Dat mag! We worden hierover wel graag geïnformeerd!

Is het mogelijk voor mijn bedrijf, organisatie, sector een aparte bijeenkomst te organiseren over SCENARIO2040?

Dat kan zeker besproken worden en dat wordt reeds gedaan, binnen en buiten de technische branche. Richt u vraag aan t.heemskerk@technieknederland.nl en we gaan in gesprek om te zien of we u daarbij kunnen ondersteunen.